Deze blog is niet voor jou als je van mening bent dat ‘werk werk’ is en dat het volgens jou niet de bedoeling is dat je het daar leuk hebt. Werk je in je huidige rol omdat het moet, dan is de kans klein dat je in de ‘flow’ komt en dat je die doeltreffend in kunt zetten. Stoppen met lezen dus.
Deze blog is wel voor jou als je op zoek bent naar meer plezier in je werk, naar uitdaging en ontwikkeling. Als je de ‘positieve flow’ weet te vinden, dan verhoogt dat vaak ook nog eens je prestaties.
Hoe weet je of je in een ‘flow’ zit
Hoe kun je je eigen werk of bezigheden verbeteren door een betere match te maken tussen uitdaging en je eigen vaardigheden.
Flow refereert aan een mentale toestand waarin mensen het gelukkigst zijn. Dat is aan de orde wanneer je compleet opgaat in je werk of bezigheden en de tijd volledig uit het oog verliest. Als er voldoende uitdaging is in combinatie met het inzetten van je eigen vaardigheden kan de ‘flow’ zich ontwikkelen.
Het is niet zo dat je altijd 100% van je tijd in flow moet willen zijn. Als je namelijk lang ‘in flow’ werkt, dan put het je uit.
Als er daarentegen te weinig uitdaging is in je werk en er te weinig een beroep op je vaardigheden wordt gedaan, dan slaat de verveling toe.
Een overdosis aan nieuwe vaardigheden en teveel uitdagingen leidt weer tot stress. De juiste modus zien te vinden dus.
Kenmerken van flow
Volgens psycholoog en schrijver van het boek ‘Flow, de psychologie van de optimale ervaring’ M. Csikszentmihalyi wordt het gevoel van flow gekenmerkt door 8 belangrijke aspecten:
- Je werk heeft een duidelijk doel
- Je kunt geconcentreerd bezig zijn en wordt niet afgeleid door zorgen en teleurstellingen
- Je verliest je zelfbewustzijn en gaat volledig op in je werk en vergeet jezelf
- De tijd vliegt voorbij, je werk lijkt als vanzelf te lopen.
- Succes en falen ten aanzien van de activiteit zijn onmiddellijk duidelijk
- De taken zijn heel uitdagend en nét niet te moeilijk om succesvol te voltooien
- Je hebt persoonlijke controle over de situatie of de activiteit
- De activiteit is belonend, bijvoorbeeld heel leuk
De combinatie van al deze aspecten leidt tot een intens gevoel van genot dat bijzonder de moeite waard is. Het is zelfs zo de moeite waard dat mensen er veel voor over hebben om dat gevoel terug te halen. Als je in een flow werkt, geeft dat je een gevoel van ontdekking, je ervaart je eigen ontwikkeling. Je wordt gedwongen om nog betere prestaties af te leveren, waardoor je onbekende vaardigheden van jezelf weet te ontdekken. Juist die ontwikkeling van jezelf is de essentie van flow.
8 bruikbare tips om in de ‘flow’ te werken
- Schakel zo veel mogelijk belemmerende gedachten uit. Maak jezelf niet gek. “Ze zullen wel denken”, “ik wil niet afgaan tijdens die presentatie” “weet ik wel genoeg?”. Die gedachten leveren je niks op, ze zijn weinig effectief.
- Zorg dat er zo min mogelijk afleiding is. Je presteert beter als je volle aandacht hebt voor waar je mee bezig bent. Geen telefoon, geen whats-app gesprekken, geen e-mail verkeer. Je wordt ook afgeleid door twijfels aan jezelf, door aannames en door de angst om fouten te maken. Oordeel dus niet over jezelf. Focus je aandacht op dat wat je wilt bereiken en het brengt je tot superieure prestaties.
- Leer om te improviseren. Vertrouw op je eigen kennis en kunde, ga op in je werk en breng dat werk tot een goed einde. Zorg er voor dat je al je kennis en ervaring optimaal inzet. “Knowing in action” is de uitdrukking die Donald Schön (1983) gebruikt in zijn boek over de werkwijze van professionals.
- Bereid je mentaal goed voor. Doorloop bijvoorbeeld je hele presentatie in je hoofd. Beleef je succes alvast. Zo doen sporters dat ook. Zij doorlopen de hele wedstrijd en hebben het hele scenario al in gedachten doorgelopen. Dat is ook voorbereiding.
- Bespreek de acties die je gaat uitvoeren vooraf met je collega’s. Voorgenomen acties doorspreken met je collega’s of met je leidinggevende is een vorm van mentale voorbereiding. Zeker als dat wat je gaat doen relatief nieuw is voor je. Kies voor jezelf de route die je bewandelt. Soms kom je er gedurende dat ‘sparren’ achter dat jouw gekozen route misschien wel niet de beste route is. Door je gedachten te delen, door je kwetsbaar op te stellen, kom je soms tot onverwachte oplossingen.
- Maak je werkdoel concreet en schrijf het op. Wat ga je precies doen! Kom tot een concreet besluit. Fixeer je niet op je doel, maar houd je doel wel duidelijk voor ogen. Vertrouw vooral op jezelf dat je dat doel realiseert. Ga aan de slag!
- Als je vastzit in een probleem, neem dan even afstand. Maak een ommetje, ga fietsen of doe een ‘powernap’. Van Einstein is bekend dat hij veel zat te dutten. Op die momenten worden de mooiste oplossingen geboden.
- Tijdens je werk blijf je zoveel mogelijk in de ‘doe-modus’. Tenslotte sluit je af en evalueer je je werkzaamheden. Heeft jouw actie opgeleverd wat je beoogde? Heb je gedaan wat je je voorgenomen had? Wat was nuttig en wat was minder nuttig? Waar ben je vastgelopen? Waar had je het meeste moeite mee en wat duurde langer dan verwacht? Werk dat uit, wees je er van bewust en leer van die ervaring. Herken de patronen, wat is steeds weer je valkuil. Van toeval kun je niet leren. Je kunt alleen leren van dingen die steeds weer terugkomen, waar patronen in zitten. Hoe ga je het de volgende keer anders doen. Experimenteer en oefen en je verandert je eigen werkwijze.
Tot slot
‘Don’t be so hard on yourself’ Wees mild. Het hoeft niet altijd perfect te zijn. Je kunt het niet de hele wereld naar de zin maken en hulp vragen van anderen is geen teken van zwakte. Het is een teken van zelfkennis en daarmee van kracht. Sta open voor feedback; stel jezelf open voor ontwikkeling en krijg vleugels…..